موسیقی درمانی
موسیقی درمانی
ارسطو میگوید: از موسیقی میتوان در بسیاری از شئون زندگی، تربیت، سرگرمی، درمان، خوشگذرانی و تعدیل احساسات و عواطف استفاده کرد. و البته تصریح میکند اگرچه پر کردن اوقات فراغت امری لازم است، لیکن باید با نوعی از موسیقی مفید و تعالیبخش پر شود.
فارابی موسیقی را با سه خاصیت مطرح میکرد: احساس انگیز، نشاط انگیز و خیال انگیز و یا موسیقی ای که تحت شرایط خاصی هر سه ویژگی را داراست.
نغمه های موسیقی بر حسب ترکیب فواصل و ریتم دارای ارتعاشات خاصی هستند که با تحریک ارتعاشات سلولهای عصبی احساس و انگیزهای را تقویت، تضعیف و یا منتقل میسازند. اگر چه فواید درمان موسیقی از دوران های قبل مطرح بوده است، اما تا قبل از اینکه در قرن اخیر، به عنوان یک رشته تخصصی شناخته شود، خوب معرفی نشده بود.
امروزه از تاثیرات و فواید موسیقی در مراحل مختلف رشد و زندگی انسان (از دوره جنینی تا سالمندی) گیاهان و جانوران سخن به میان میآید. همچنین از تغییرات آن به روی سیستم های حسی حرکتی، هیجانی عاطفی، ترشح غدد، هوشیاری و آگاهی و شناخت فرد بحث میشود. به گفته پژوهشگران مرکز پزشکی نیویورک، شنیدن موسیقی های کلاسیک و حتی موسیقی جاز موجب کاهش اضطراب و افزایش تحمل درد بیماران می شود.
شاید تاکنون مطالبی را در مورد موسیقی درمانی شنیده و یا خوانده باشید. موسیقی درمانی رشته جدیدی است با قدمتی پنجاه ساله، که به عنوان یک تخصص کلاسیک و حرفه ای توسعه پیدا کرده است.
بر طبق تعریفی که انجمن ملی موسیقی درمانی ارایه داده، موسیقی درمانی عبارت است از کاربرد موسیقی برای تامین، حفظ و بهبود سلامت جسمانی و روانی.
در واقع موسیقی درمانی، کاربرد منظم موسیقی است، به طوری که موسیقی درمانگر مستقیماً در یک محیط درمانی، تغییرات دلخواه را در عواطف و رفتار درمان جو ایجاد میکند. به طور کلی در موسیقی درمانی با استفاده از موسیقی که یک رسانه هنری خلاق است به افراد دارای مشکلات گوناگون، به منظور دست یابی به بهداشت روانی و جسمانی آنان کمک میشود.
موسیقی درمانی در درمان افرادی که ناتواناییهای مختلفی از جمله عقب ماندگی ذهنی، تاخیر یافتگی رشدی، معلولیت جسمی، بیماری روانی و … داشتهاند به طور موفقیت آمیزی جواب داده است.
موسیقی درمانگر اهداف و مقاصدی را بر اساس نیازهای خاص درمانجو دنبال می کند. فنون مختلفی را برای پیشبرد این اهداف استفاده میکند. برای مثال آواز خواندن می تواند به افراد مبتلا به بیماری آلزایمر کمک کند تا حافظه درازمدتشان را به کار اندازند. نواختن آلات موسیقی با همسالان یا درمانگر میتواند مهارت های میانفردی را افزایش دهد و کارکردهای اجتماعی را بهبود بخشد. از همه مهم تر اینکه افراد احساساتشان را در روشی مطمئن و لذت بخش به وسیله نواختن موسیقی، گوش کردن به موسیقی و رقصیدن به همراه موسیقی بیان میکنند.
البته موسیقی درمانی فقط در خدمت افرادی که دارای ناتوانایی های جسمی هستند به کار برده نمی شوند بلکه در شرایط مختلف پزشکی نیز سودمند است. از جمله کاهش فشار روانی یا درد زایمان، توانبخشی بیماران سکته ای و متبلایان به بیماریهای علاجناپذیر و مرگبار مثل ایدز.در سال های اخیر، موسیقی درمانی رشد فزایندهای در کشورهای مختلف جهان داشته است، و کارهای درمانی متعددی توسط موسیقی درمانگران صورت گرفته است. و این امر تاکید گردیده که، اساساً موسیقی در درمان اشخاص مبتلا به وضعیتهای مختلف پزشکی کارایی بسیاری دارد.